dinsdag 9 mei 2023

 Knort je maag? Alle mondiale gerechten die uit een pakje komen, kun je ook zelf maken.

Zo voorkom je toevoegingen als: suiker, maltodextrine, zetmeel, (palm)vet, gedroogd glucosestroop, fructose, melkeiwitten en melksuikers. 

Allemaal voedselcomponenten, delen van voedingsmiddelen. Terwijl ik van mening ben dat alle voedingsdelen (vezels, koolhydraten, eiwitten en vetten) samen horen te blijven. 


Jou interesseert het misschien geen biet, maar suiker kan niet zonder zijn biet. De rest van de biet bevat namelijk allerlei gezonde phytonutriënten.[1].




Soms is het nodig om de kruiden los te kopen en zelf te mengen om deze toevoegingen te voorkomen, maar steeds vaker is het mogelijk om een (zoutloos of -arm) kruidenmengsel te kopen, zonder allerlei toevoegingen. Kijk altijd goed naar de ingrediënten, alvorens je tot kopen overgaat. Er zouden enkel kruiden in moeten zitten, maltodextrine is echt niet zo'n nuttige toevoeging.


In de voedingswaardedeclaratie kun je niet alleen vinden hoeveel koolhydraten, vetten en eiwitten erin zitten per 100 gram, maar ook hoeveel suiker, zout en vezels. Best een nuttige tabel dus.

Kip Palava is zo'n mondiaal gerecht, ik kan het nooit over mijn hart verkrijgen om het restje naar de prullenbak te verplaatsen. Bovendien is het zonde om voedsel te verspillen.

Punt is, er zit spinazie in kip Palava. Werd er niet altijd gezegd dat je spinazie, wat rijk is aan nitraat, niet opnieuw mocht opwarmen?

Toch, het klinkt toch niet zo heftig als een Bungy Jump om je spinazie een tweede keer op te warmen? Hoewel, er werd gesuggereerd dat het ernstig ongezond zou zijn.


Al sinds 2014 is het Voedingscentrum gestopt met de claim dat je spinazie niet mag opwarmen, toch kunnen we daar moeilijk aan wennen. Echter, dat het opnieuw opwarmen van spinazie toch maar wel kan, is wel degelijk gebaseerd op onderzoek. Niet dat dat alles zegt, een nieuw onderzoek zou dit wel weer kunnen weerleggen. Hoeveel nitraat ze bevatten is bijvoorbeeld afhankelijk van de behandeling van je plantjes 

 

Spinazieplantjes worden rijker aan nitraat wanneer ze minder in het zonnetjes hebben mogen vertoeven, bijvoorbeeld omdat ze in de winter gekweekt zijn en hun hele leven gevangen hebben gezeten in een verwarmde kas. Hebben ze ook nog aardig wat (kunst)mest op hun bordje gekregen, dan bevatten ze nog meer nitraat.

Misschien moeten de boeren proberen wat liever te zijn voor onze spinazieblaadjes: gun ze hun zonnebad en overspoel ze niet met mest.

De politiek gaat hierin de goede kant op. Inmiddels is besloten dat boeren niet meer zomaar hun overschot aan mest over hun plantjes mogen uitstorten. Te veel mest is slecht voor de plant, maar ook voor het milieu. Denk maar aan zure regen, het is echt zuur dat dat bestaat. Kringlooplandbouw lijkt de oplossing.

De kringloop moet rond zijn, zoals dat hoort in de natuur. Zie onderstaand figuur.

 

 




Boeren moeten dus niet weg of lastige regels op hun bordje krijgen, de productie van kunstmest moet stoppen en de echte shit moet goed gedistribueerd worden. 


Het verhaal dat je spinazie niet zou kunnen opwarmen, komt al van een geruime tijd geleden (er was eens een prakje spinazie in een niet zo coole koelkast...). De koelkasten koelden vroeger niet zo goed als vandaag de dag.

Tegenwoordig geldt: als je spinazie snel afkoelt en dan in de koelkast bewaart en weer opwarmt, is het niet schadelijk voor de gezondheid.

Dit heeft te maken met de bacteriën die helpen bij de omzetting van nitraat in nitriet waaruit kankerverwekkende nitrosamines gevormd kunnen worden. Deze bacteriën houden niet van bibberen, ze functioneren het best bij lauwwarme temperaturen.

Net als wijzelf eigenlijk.

Dus snel afkoelen en in een koele koelkast, dan is er geen enkel probleem met je Palava.

[1] Bioactieve plantaardige stofjes die het risico op chronische ziekten kunnen verminderen.

uit: De Betweter, over dieet, sociale druk en sport

https://www.bol.com/nl/nl/p/de-betweter/9300000092222891/

donderdag 18 februari 2021

ADHD (en dyscalculie)

JW zit in de les. De juf is rekenen aan het bespreken. Straks moet hij aan de slag. Hij probeert op te letten. Ze praat snel, te snel voor hem. Hij kijkt om zich heen: ze praat helemaal niet snel, de rest lijkt het gewoon te kunnen volgen.

Net waren zijn gedachten even afgedwaald naar gisteren, nu is hij de draad kwijt. Hij kan er geen touw meer aan vast knopen. Wanhopig probeert hij de les weer te volgen. Voordat zijn gedachten waren afgedwaald, ging het ook al te snel voor hem. Hij weet heus dat ze niet echt snel gaat, iedereen kan het volgen. Behalve hij. Bram kijkt aandachtig naar de juf, hij maakt zelfs aantekeningen tussendoor. Fedde zit helemaal niet op te letten, hij maakt een tekening. Hoe kan het toch dat Fedde zijn opgaven toch altijd goed en snel maakt? Nee, nu zit hij weer niet op te letten. “Heb jij een punteslijper,” hoort hij achter zich, hij probeert het te negeren. “JW,” klinkt het weer, tegen beter weten in draait hij zich om. Hij wil het niet, maar hij kan het niet laten.

Tijd om opgaven te gaan maken. Hij opent de eerste som op zijn device. Hij begrijpt niet wat er staat. Gewoon echt niet, alsof het Arabisch is. Het komt hem niet bekend voor. De juf zegt dat ze dit al eerder gemaakt hebben, het zal wel. Hij herkent het even niet. Het voelt alsof het uit zijn hoofd gesprongen is toen hij even niet zat op te letten. Vorige keer voelde het alsof hij het had uit geplast toen hij naar de wc was geweest. Hij weet niet wat te doen. Hij probeert in zijn hoofd te zoeken, maar het is er mistig. Er komt niets. De juf zegt dat hij moet beginnen en hij raakt in paniek. Hij weet niet wat hij moet doen, starten wordt steeds moeilijker. De informatie die hij nodig heeft om te beginnen lijkt niet meer in zijn hoofd. Zijn moeder zegt dat dat niet waar is. Dat zijn hersenen een soort opbergsysteem zijn en dat hij moeite heeft met het openen van de juiste ‘laatjes’. Hierin zit de benodigde informatie, maar hij kan de juiste ‘laatjes’ niet vinden. Sterker nog, hij weet niet eens meer waar de kasten staan. Hij zit niet eens in de juiste kamer, denkt hij. Hij ziet alleen maar mist.

Hij steekt zijn vinger op. Hij heeft dringend hulp nodig, iemand moet hem vertellen wat er nou precies van hem gevraagd wordt. Hij is niet eens in staat om uit te leggen wát hij niet begrijpt. Hoe moet de juf het dan uitleggen? De juf begint met uitleggen, maar al gauw ziet hij een ekster op een tak. Hij denkt aan het roodborstje dat tijdens de sneeuw zat te schuilen onder het afdakje. Op zijn moeders fiets. Opeens is hij weer bij de les en merkt hij dat hij door het niet bij de les zijn de draad weer kwijt is. Hij kan wel huilen. Geeft de juf hem hulp en aandacht, heeft hij het weer verpest.

Hij mag even op een apart kamertje zitten, dat is fijn, nu kan hij zich beter concentreren. Wat een mooie kleur tapijt hebben ze hier liggen. Maar, wacht eens, er zit een vlek op de grond. Is dat nou kauwgum, hij kijkt iets dichterbij. Ja, kauwgom, het lijkt wel de vorm van een muis. Hij kijkt nog iets dichterbij, nee, wacht, het is een raceauto. O ja, rekenen… Hij maakt een som of twee. Onbewust dwalen zijn ogen weer in het rond. Wat een bijzondere gordijnen hangen hier.

Thuis helpt zijn moeder hem weleens. Soms praat ze heel lang en geduldig tegen hem en herhaalt ze alles net zo lang tot het ‘laatje’ met benodigde informatie weer terug gevonden en geopend is. Soms wordt ze ongeduldig. Haar snerpende knerp vindt hij vervelend. Maar, het is wel een soort misthoorn. Ze weet wat ze moet zeggen en merkt als het abracadabra voor hem is. Dan zegt ze het nog een keer op een andere manier en nog een keer. Langzaam trekt de mist op en opeens kan hij aan de slag. Hij begrijpt niet eens meer wat hij niet begreep. Hij was er toch van overtuigd dat hij het had uit geplast, maar kennelijk was het er nog. Zijn moeder zegt dat ze hetzelfde is, maar hij vindt dat ze wijs is. Ze gaat zijn kamer uit en komt steeds terug om te kijken of het nog gaat. Als hij nog steeds langzaam en gestaag vordert, geeft ze hem een knuffel. Ze is zo trots op hem.

Misschien is het morgen weer uit zijn hoofd gesprongen en begint het weer van voren af aan. Maar misschien weet hij morgen dat het niet echt verdwenen is. Dat het alleen maar naar de achtergrond verdwenen is. Misschien lukt het morgen wel om zelf zijn ‘laatje’ te vinden en te openen. Of, misschien is het morgen helemaal geen mistige dag. Misschien ontstaan er een keer geen dikke mist in zijn hoofd op het moment dat hij aan rekenen start.

Kon hij maar, net als anderen, gewoon luisteren naar de uitleg. Kon hij het maar volgen. Kon hij maar meedoen. Dat kan niet. De dokter zegt dat dat door dopamine-gebrek komt.

Wat zou het heerlijk zijn als alle mensen waarbij alles wel ‘goed’ werkt in hun hoofd, konden geloven dat het geen onwil is. Helaas is dat niet zo.

woensdag 27 januari 2021

Stop niet bij rood, eet het hele stoplicht

Waarom de vraag welke kleur paprika je het beste kunt eten niet relevant is...

Paprika's zijn er in het rood, oranje, groen en geel, maar ook in andere kleuren, paars bijvoorbeeld. De groene zijn nog niet rijp, maar wel eetbaar voor de liefhebber. Ze hebben een bittere smaak. Volledig rijpe paprika’s zijn juist lekker zoet.

Ze zijn verwant aan chilipepers en tomaten. Ze behoren, evenals aardappel en aubergine, tot de nachtschadefamilie. Je kunt ze rauw eten, bakken of koken. Tevens kan het gedroogd en tot poeder gemalen worden.

Nutriënten

Ze bestaan voor ongeveer 92% uit water en zijn caloriearm. Denk daarom niet dat ze niet voedzaam zijn. Ze bevatten vezels en veel antioxidanten, waaronder vitamine C. Paprika is een van de rijkste bronnen vaan vitamine C. Bovendien bevat het kalium en de vitamine B6, E, K, B11 (foliumzuur) en provitamine A (bètacaroteen).

Kleuren

Paprika's zijn rijk aan verschillende antioxidanten, deze geven de paprika’s hun kleur.

  • Capsanthine, komt vooral voor in rode paprika's.
  • Carotenoïden, vooral aanwezig in rijpe paprika’s.
  • Luteïne, komt voor in groene en zwarte paprika's, maar niet in rijpe paprika's. Het heeft een positief effect op de ooggezondheid.
  • Luteoline, komt in rood, oranje, geel en in mindere mate in groen voor.
  • Violaxanthine, vooral aanwezig in gele paprika's.
  • Quercetine, in gele en groene paprika.

Waar is dat goed voor?

Vanwege al deze nutriënten zou je kunnen stellen dat het eten van paprika goed is voor witte en rode bloedcellen. Voor het immuunsysteem dus en voor het zuurstoftransport. Het helpt bij de regulatie van de bloedstolling en helpt de botten gezond te houden. De nutriënten uit paprika zijn essentieel om hart, zenuwen en spieren gezond te houden.

En dan de antiocidanten, die zijn al uitgebreid onderzocht. Toch is nog lang niet alles bekend. Het zijn plantaardige stoffen die in verband worden gebracht met veel gezondheidsvoordelen. Een hoge consumptie van groente en fruit is in verband gebracht met een verminderd risico op veel chronische ziekten, zoals kanker en hartaandoeningen.

Daarnaast kunnen paprika's nog andere gezondheidsvoordelen hebben.

Luteïne en zeaxanthine, carotenoïden die in relatief grote hoeveelheden in paprika’s voorkomen, beschermen het netvlies tegen oxidatieve schade.

Bij bloedarmoede is sprake van een verminderd vermogen van ons bloed om zuurstof te vervoeren wat leidt tot zwakte en moeheid. IJzertekort is een mogelijke oorzaak. Vitamine C verhoogt de opname van ijzer, en rode paprika is rijk aan vitamine C én aan ijzer, een goede combi dus.


vrijdag 8 januari 2021

Wie niet sport, spoort niet?

 

Veel mensen barsten van de goede voornemens deze maand. Ik doe daar niet aan. Ik moet een goed voornemen direct proberen van mezelf, zonder te wachten tot januari.

Ik sport niet en dat ben ik ook niet direct van plan. Ik prefereer een actieve levensstijl. Wil je wel meer gaan bewegen, daag jezelf dan niet teveel uit. Dit werkt averechts. Beter probeer je elke dag 500 stappen meer te zetten dan je gewend ben. De auto hoef je dus niet altijd voor de deur te parkeren, liever 250 stappen van de deur vandaan.

Dit is een voorbeeld. Jouw doel dient voor jou wel aan de zware kant te zijn, maar toch haalbaar. Onderzoek heeft uitgewezen dat te ambitieuze doelen in Januari vaak nog wel gehaald worden, maar uiteindelijk ontmoedigend werken.

Normaal gesproken stijgt het aantal lidmaatschappen op sportscholen in januari, maar begint in maart al te dalen. Twee maanden is echt te kort voor een nieuwe levensstijl.

Voor elk doel geldt: houd het haalbaar.

Zo kun je het langzaam opbouwen:

Januari: maandag 500 stappen meer dan je gewend was.

Februari: maandag en woensdag 500 stappen meer dan je gewend was.

Maart: maandag, woensdag en vrijdag 500 stappen meer dan je gewend was.

April: maandag, woensdag, vrijdag en zondag 500 stappen meer dan je gewend was.

Mei: maandag, dinsdag, woensdag, vrijdag en zondag 500 stappen meer dan je gewend was.

Juni: maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag en zondag 500 stappen meer dan je gewend was.

Juli: maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag 500 stappen meer dan je gewend was.

Dit tot het einde van het jaar volhouden!

Chevance G, Baretta D, Golaszewski N, Takemoto M, Shrestha S, Jain S, Rivera DE, Klasnja P, Hekler E. Goal setting and achievement for walking: A series of N-of-1 digital interventions. Health Psychol. 2021 Jan;40(1):30-39. doi: 10.1037/hea0001044. Epub 2020 Nov 30. PMID: 33252961.

dinsdag 22 december 2020

Melk voor je melk tegen allergie

Kinderen van melk-drinkende borst-voedende vrouwen lopen een verminderd risico om een allergie te krijgen.

Dit is gebleken uit een Zweeds onderzoek. Er werd vastgesteld dat moeders van niet-allergische eenjarige kinderen meer koemelk consumeerden tijdens de borstvoeding dan moeders van allergische eenjarige kinderen. Dat dit verband duidelijk is, betekent natuurlijk niet dat allergieën op die manier altijd voorkomen kunnen worden.

Een mogelijke verklaring is dat via de melk stoffen in de borstvoeding komen die het immuunsysteem van het kind stimuleren. Deze stimulatie van het immuunsysteem is nodig om tolerantie voor verschillende voedingsmiddelen te ontwikkelen. Vroeg contact met micro-organismen lijkt nodig voor een goede start van de ontwikkeling van het immuunsysteem. Door de hygiëne van vandaag de dag, zijn er andere manieren nodig. Stoffen via de borstvoeding kan zo’n manier zijn.

Hoe het kan dat melk dit preventieve effect heeft tegen allergieën, is nog niet vastgesteld. Jammer, voor degenen onder ons die geen melk lusten of willen.

Een hypothese is dat koemelk iets bevat, bijvoorbeeld het vet of het eiwit, dat het immuunsysteem van het kind activeert en helpt om tolerantie te ontwikkelen. Maar het effect kan ook indirect zijn. Hogere inname van melkvetten kan bijvoorbeeld leiden tot een lagere inname van meervoudig onverzadigde vetten. Veel meervoudig onverzadigd vet in de voeding van een borst-voedende moeder kan  mogelijk de rijping van het immuunsysteem van een kind op jonge leeftijd tegengaan.

Mia Stråvik, Malin Barman, Bill Hesselmar, Anna Sandin, Agnes E. Wold, Ann-Sofie Sandberg. Maternal Intake of Cow’s Milk during Lactation Is Associated with Lower Prevalence of Food Allergy in OffspringNutrients, 2020; 12 (12): 3680 DOI: 10.3390/nu12123680







vrijdag 18 december 2020

Koffie helpt afvallen

 Alweer nieuws over koffie.

Eerder schreef ik al dat koffie kan helpen om gewicht te verliezen, omdat je beter gaat presteren tijdens het sporten.

Een grote hoeveelheid studies naar koffie suggereert dat het vele gezondheidsvoordelen heeft, bovendien kan het je helpen wakker en actief te blijven. Het zit dan ook vol met voedingsstoffen en antioxidanten.

Dagelijks koffie drinken kan het risico op kanker, hart- en vaatziekten, diabetes en andere ziekten verminderen. Direct en indirect, namelijk ook doordat het je kan helpen afvallen.

Hoe kan koffie je helpen met afvallen?

Op de volgende manieren:

  • Via cafeïne, dit helpt bij het afzwakken van ons hongergevoel via onderdrukking van het hongerhormoon peptide yy. Bovendien houdt cafeïne ons de hele dag energiek. Cafeïne uit chocolade helpt niet zo goed het hongergevoel te remmen vanwege de aanwezige suikers en vetten.
  • Tevens verhoogt cafeïne de metabolische activiteit, het verhoogt het energieniveau dat helpt bij het verbranden van meer calorieën.
  • Chlorogeenzuur uit koffie vertraagt de glucoseproductie in het lichaam en zit vol met antioxidanten. Het helpt gewichtsverlies te versnellen.
  • Bovendien werkt koffie vochtregulerend. Als je vocht vasthoudt betekent dit dat koffie helpt dit af te voeren, waardoor je dus kilo’s vocht kan uitplassen.

donderdag 17 december 2020

Meer peer

 Het is weer stoofpeertjes-tijd.

Door de appels vergeten we de peren weleens, maar ze zijn zeer voedzaam. Peren bevatten weinig calorieën, veel water en zitten boordevol vezels. Goed dus voor tijdens een afslankdieetdieet. Door de vezels en het water zit je vol, terwijl je toch maar weinig calorieën binnen hebt. En wie vol zit maalt niet om eten.

Echter, dat is lang niet het enige waar peren goed voor zijn.

Er zit dan wel bijna geen eiwit in, ze zijn wel rijk aan onder andere foliumzuur, vitamine C, koper en kalium. Ze bevatten ook allerlei antioxidanten, waaronder polyfenolen.

Daarbij bevatten peren oplosbare en onoplosbare vezels (waaronder pectine), essentieel zijn voor een goede darmwerking. Door peren wordt zo niet alleen verstopping wordt voorkomen. Vezels dienen tevens als voeding voor gunstige darmbacteriën, het zijn prebiotica. Een betere weerbaarheid tegen ziekteverwekkers en gezond oud worden zijn in verband gebracht met prebiotica. Verder zorgen vezels dat koolhydraten meer geleidelijk worden opgenomen, zodat de bloedsuikerspiegel niet te snel stijg en meer constant is.

Peren bevatten allerlei heilzame plantaardige stoffen.

·        Flavonoïden uit peren die helpen overmatige ontstekingsreacties te voorkomen  en het risico op ziekte verminderen. Veel flavonoïden in de voeding is in verband gebracht met een kleiner risico op hartaandoeningen en diabetes mellitus.

·        Anthocyaninen uit peren die er roodachtig uitzien, zijn goed voor het hart. *rood hartje*

·        Lutheïne en zeaxanthinen uit groene peren zijn goed voor de ogen. *groene ogen*

·        Procyanidine uit peer kan helpen het hartweefsel soepel te houden en LDL en HDL in balans te brengen.

·        Quercetine uit peer in goed voor het hart, omdat het ontstekingen, bloeddruk en cholesterol vermindert. Bovendien wordt aangenomen dat regelmatige inname van peren en ander witvlezig fruit het risico op een beroerte verlaagt.

 

Peer is dus uitermate geschikt voor mensen met een appelfiguur.

Houdt je niet vanpeer? Probeer dan eens peer/appel/dadelstroop of deze heerlijke peer-kaneel-honingthee.

  Knort je maag? Alle mondiale gerechten die uit een pakje komen, kun je ook zelf maken. Zo voorkom je toevoegingen als: suiker, maltodext...